ఇజ్రాయెల్, ఇరాన్ మధ్య కాల్పుల విరమణ (ceasefire) గురించి తాజా సమాచారం ప్రకారం, యు.ఎస్. అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ జూన్ 23, 2025న సోషల్ మీడియా ద్వారా రెండు దేశాల మధ్య “పూర్తి మరియు సంపూర్ణ” కాల్పుల విరమణ ఒప్పందం కుదిరినట్లు ప్రకటించారు. ఈ ఒప్పందం 12 రోజుల పాటు జరిగిన సంఘర్షణను ముగించే లక్ష్యంతో ఉంది, దీనిని ట్రంప్ “12 రోజుల యుద్ధం”గా పేర్కొన్నారు.
ముఖ్య వివరాలు:
ప్రారంభ తేదీ, సమయం: కాల్పుల విరమణ జూన్ 24, 2025న అర్ధరాత్రి (EDT) నుండి దశలవారీగా అమలులోకి వస్తుందని ట్రంప్ ప్రకటించారు. ఇరాన్ మొదట 12 గంటల పాటు కాల్పులు నిలిపివేస్తుంది, ఆ తర్వాత ఇజ్రాయెల్ మరో 12 గంటల పాటు అనుసరిస్తుంది, మొత్తం 24 గంటల తర్వాత యుద్ధం అధికారికంగా ముగుస్తుంది.
ఇజ్రాయెల్ ధృవీకరణ: ఇజ్రాయెల్ ప్రధాన మంత్రి బెంజమిన్ నెతన్యాహు జూన్ 24న ఈ ఒప్పందాన్ని ధృవీకరించారు, ఇజ్రాయెల్ తన సైనిక లక్ష్యాలను సాధించినట్లు, ఇరాన్ యొక్క అణు, బాలిస్టిక్ క్షిపణి ముప్పును తొలగించినట్లు పేర్కొన్నారు. ఒప్పందం ఉల్లంఘించబడితే గట్టిగా స్పందిస్తామని హెచ్చరించారు.
ఇరాన్ స్పందన: ఇరాన్ విదేశాంగ మంత్రి అబ్బాస్ అరాఘ్చి మొదట “ఎటువంటి కాల్పుల విరమణ ఒప్పందం లేదు” అని పేర్కొన్నారు, కానీ ఇజ్రాయెల్ దాడులను నిలిపివేస్తే ఇరాన్ కూడా దాడులను ఆపివేస్తుందని సూచించారు. ఇరాన్ స్టేట్ టీవీ కాల్పుల విరమణ “శత్రువుపై విధించబడింది” అని ప్రకటించింది.
మధ్యవర్తిత్వం: కతర్ ఈ ఒప్పందంలో కీలక పాత్ర పోషించింది. ట్రంప్ ఇజ్రాయెల్తో చర్చలు జరిపిన తర్వాత, కతర్ ఎమిర్తో మాట్లాడి ఇరాన్ను ఒప్పించమని కోరారు. కతర్ ప్రధాన మంత్రి ఇరాన్తో చర్చలు జరిపి ఒప్పందానికి ఒప్పించారు.
చివరి దాడులు: కాల్పుల విరమణ అమలులోకి రాకముందు, ఇరాన్ ఇజ్రాయెల్పై అనేక క్షిపణులను ప్రయోగించింది, దీనిలో బీర్షెబాలో ఒక రెసిడెన్షియల్ భవనం ధ్వంసమై నలుగురు మరణించారు. ఇజ్రాయెల్ కూడా తెహ్రాన్లో దాడులు జరిపింది.
కాల్పుల విరమణ ఉద్రిక్తతలను తగ్గించినప్పటికీ, దీర్ఘకాలిక శాంతి ఒప్పందం గురించి అనిశ్చితి నెలకొంది. ఇరాన్ అణు కార్యక్రమం భవిష్యత్తు, ఇజ్రాయెల్-ఇరాన్ శత్రుత్వం ఇప్పటికీ చర్చనీయాంశాలుగా ఉన్నాయి.
ఆర్థిక ప్రభావం: ఇజ్రాయెల్-ఇరాన్ కాల్పుల విరమణ ప్రకటన (జూన్ 24, 2025) తర్వాత చమురు ధరలు తగ్గడం మధ్యప్రాచ్యంలో సరఫరా అంతరాయాల భయాలు తగ్గినట్లు సూచిస్తుంది. బ్రెంట్ క్రూడ్ ధర బ్యారెల్కు $67.17కి పడిపోవడం, ఇరాన్ యొక్క చమురు ఉత్పత్తి మరియు ఎగుమతులపై యుద్ధం ప్రభావం తగ్గినట్లు సంకేతం ఇస్తుంది.
ఇతర ఆర్థిక ప్రభావాలు:
మార్కెట్ స్థిరీకరణ: గ్లోబల్ ఆర్థిక మార్కెట్లు, ముఖ్యంగా ఆసియా, యూరప్లోని స్టాక్ మార్కెట్లు, ఉద్రిక్తతలు తగ్గడంతో స్థిరంగా నడిచాయి. ఇన్వెస్టర్లు రిస్క్ ఆస్తులపై మళ్లీ దృష్టి సారించారు.
ఇంధన ధరలు: చమురు ధరల తగ్గుదల వల్ల గ్లోబల్ ఇంధన ధరలు కొంత తగ్గే అవకాశం ఉంది, ఇది ద్రవ్యోల్బణ ఒత్తిడిని తగ్గించి, దిగుమతిపై ఆధారపడే దేశాలకు (భారతదేశం వంటివి) ఊరటనిస్తుంది.
ఇరాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ: యుద్ధం ముగియడంతో ఇరాన్ తన చమురు ఎగుమతులను కొనసాగించగలదు, కానీ దెబ్బతిన్న మౌలిక సదుపాయాలు, అంతర్జాతీయ ఆంక్షలు దాని ఆర్థిక పునరుద్ధరణను అడ్డుకోవచ్చు.
గ్లోబల్ ట్రేడ్: హోర్ముజ్ జలసంధి వంటి కీలక షిప్పింగ్ మార్గాలు సురక్షితంగా మారడంతో గ్లోబల్ వాణిజ్య ఖర్చులు తగ్గే అవకాశం ఉంది.
చమురు ధరలు తగ్గినప్పటికీ, ఒప్పందం ఉల్లంఘన లేదా ఇరాన్ అణు కార్యక్రమంపై కొత్త ఉద్రిక్తతలు ధరలను మళ్లీ పెంచవచ్చు. దీర్ఘకాలిక శాంతి ఒప్పందం లేకపోవడం మార్కెట్లలో అస్థిరతను కొనసాగించవచ్చు.