ఓబుళాపురం అక్రమ మైనింగ్ కేసులో మాజీ కర్ణాటక మంత్రి, గంగావతి ఎమ్మెల్యే గాలి జనార్ధన్ రెడ్డికి హైదరాబాద్లోని నాంపల్లి సీబీఐ ప్రత్యేక కోర్టు ఏడేళ్ల కఠిన కారాగార శిక్ష విధించింది. ఈ కేసులో ఆయనతో పాటు ఓబుళాపురం మైనింగ్ కంపెనీ (OMC) ఎండీ బీవీ శ్రీనివాస్ రెడ్డి, గాలి జనార్ధన్ రెడ్డి వ్యక్తిగత సహాయకుడు కె. మెఫజ్ అలీఖాన్, అప్పటి గనుల శాఖ డైరెక్టర్ వి.డి. రాజగోపాల్, అలాగే OMC కంపెనీని కూడా కోర్టు దోషులుగా నిర్ధారించింది. దోషులందరికీ ఏడేళ్ల జైలు శిక్షతో పాటు ఒక్కొక్కరికి రూ.1 లక్ష జరిమానా విధించింది.
కేసు నేపథ్యం
ఓబులాపురం మైనింగ్ కంపెనీ (OMC): ఈ కంపెనీ గాలి జనార్ధన రెడ్డి, అతని సోదరుడు గాలి శ్రీనివాస రెడ్డి, బావమరిది బి.వి. శ్రీనివాస రెడ్డి నిర్వహణలో ఉంది. ఆంధ్రప్రదేశ్లోని అనంతపురం జిల్లాలోని ఓబులాపురం, మల్పనగుడి గ్రామాల్లో ఇనుప గనుల తవ్వకాలకు లీజు పొందింది.
ఆరోపణలు: 2007-2009 మధ్య కాలంలో, OMC లీజు పరిధికి మించి అక్రమంగా ఇనుప గనులను తవ్విందని, బెల్లారీ రిజర్వ్ ఫారెస్ట్ ప్రాంతంలో (కర్ణాటక-ఆంధ్రప్రదేశ్ సరిహద్దు) మైనింగ్ చేసిందని సీబీఐ ఆరోపించింది. ఇది ప్రభుత్వానికి రూ. 884.13 కోట్ల నష్టం వాటిల్లిందని అంచనా.
అక్రమ ఎగుమతులు: OMC సింగపూర్లోని GLA ట్రేడింగ్ ఇంటర్నేషనల్ అనే షెల్ కంపెనీతో ఒప్పందం చేసుకుని, ఇనుప ఖనిజాన్ని తక్కువ ధరలకు ఎగుమతి చేసి, భారీగా ఆదాయపు పన్ను ఎగవేసిందని సీబీఐ తెలిపింది. ఈ స్కీమ్ ద్వారా రాయల్టీలు, పన్నులను దాటవేయడం జరిగింది.
సీబీఐ దర్యాప్తు, అరెస్టులు
దర్యాప్తు ప్రారంభం: 2009లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఆదేశాల మేరకు సీబీఐ ఈ కేసును చేపట్టింది. ఆదాయపు పన్ను శాఖ దాడుల్లో అక్రమ లావాదేవీలు, మనీలాండరింగ్ ఆధారాలు బయటపడ్డాయి.
అరెస్టులు: 2011 సెప్టెంబర్ 5న గాలి జనార్ధన రెడ్డి మరియు బి.వి. శ్రీనివాస రెడ్డిని బెల్లారీలో సీబీఐ అరెస్టు చేసింది. వారు హైదరాబాద్లోని చంచల్గూడ జైలులో ఉంచబడ్డారు.
ఛార్జిషీట్: 2011 డిసెంబర్లో సీబీఐ గాలి జనార్ధన రెడ్డి, శ్రీనివాస రెడ్డి, అప్పటి మైన్స్ అండ్ జియాలజీ డైరెక్టర్ వి.డి. రాజగోపాల్ మరియు OMCపై ఛార్జిషీట్ దాఖలు చేసింది. తర్వాత అనేక సప్లిమెంటరీ ఛార్జిషీట్లు కూడా దాఖలయ్యాయి.
కోర్టు తీర్పు (మే 6, 2025)
శిక్ష: హైదరాబాద్లోని నాంపల్లి సీబీఐ స్పెషల్ కోర్టు గాలి జనార్ధన రెడ్డి, బి.వి. శ్రీనివాస రెడ్డి, వి.డి. రాజగోపాల్, గాలి వ్యక్తిగత సహాయకుడు మెహఫూజ్ అలీ ఖాన్, మరియు ఓబులాపురం మైనింగ్ కంపెనీకి ఏడేళ్ల కఠిన కారాగార శిక్ష విధించింది. ప్రతి వ్యక్తిపై రూ. 10,000 జరిమానా, కంపెనీపై రూ. 1 లక్ష జరిమానా విధించబడింది.
న్యాయమూర్తి వ్యాఖ్యలు: జడ్జి టి. రఘురామ్, నిందితులు జీవిత ఖైదుకు అర్హులని, కానీ ఏడేళ్ల శిక్ష సరిపోతుందని పేర్కొన్నారు. గాలి తన సామాజిక సేవలు, వయస్సు ఆధారంగా శిక్ష తగ్గించాలని కోరినప్పటికీ, కోర్టు తిరస్కరించింది.
నిర్దోషులు: మాజీ మంత్రి సబితా ఇంద్రా రెడ్డి, రిటైర్డ్ ఐఏఎస్ అధికారి బి. కృపానందం నిందల నుండి నిర్దోషులుగా విడుదలయ్యారు, ఎందుకంటే వారిపై ఆధారాలు సరిపోలేదు.
కేసు వివరాలు
విచారణ: ఈ కేసు విచారణ సుమారు 13 సంవత్సరాలు సాగింది, ఇందులో 3,400 పత్రాలు, 219 సాక్షులను పరిశీలించారు. సుప్రీం కోర్టు ఈ విచారణను పర్యవేక్షించింది. 2025 మే నాటికి పూర్తి చేయాలని ఆదేశించింది.
ఆరోపణలు: నిందితులు మైనింగ్ లీజు సరిహద్దు గుర్తులను మార్చడం, కర్ణాటకలో తవ్విన ఇనుప ఖనిజాన్ని ఆంధ్రప్రదేశ్లో తవ్వినట్లు చూపడం, ఫోర్జరీ, క్రిమినల్ కుట్ర, ఆస్తి దుర్వినియోగం వంటి నేరాలకు పాల్పడ్డారని సీబీఐ తెలిపింది.
ఆర్థిక నష్టం: సీబీఐ ప్రకారం, అక్రమ మైనింగ్ వల్ల ప్రభుత్వానికి రూ. 5,100 కోట్ల వరకు నష్టం వాటిల్లినట్లు ఒక దశలో అంచనా వేయబడింది, అయితే తీర్పులో రూ. 884.13 కోట్ల నష్టంగా నిర్ధారించబడింది.
గాలి జనార్ధన రెడ్డి రాజకీయ నేపథ్యం
రాజకీయ జీవితం: గాలి జనార్ధన రెడ్డి బీజేపీలో కీలక నాయకుడిగా ఉండేవారు. 2008లో కర్ణాటకలో బీజేపీ అధికారంలోకి రావడంలో ప్రముఖ పాత్ర పోషించారు. అక్రమ మైనింగ్ ఆరోపణల తర్వాత బీజేపీ అతనితో దూరం పాటించింది.
కల్యాణ రాజ్య ప్రగతి పక్ష (KRPP): జైలు నుండి బయటకు వచ్చిన తర్వాత, రెడ్డి KRPP పార్టీని స్థాపించి, 2023లో గంగావతి నుండి ఎమ్మెల్యేగా గెలిచారు. 2024 మార్చి 25న అతను మళ్లీ బీజేపీలో చేరారు.
వివాదాస్పద జీవనశైలి: రెడ్డి తన కుమార్తె వివాహానికి రూ. 625 కోట్లు ఖర్చు చేయడం, బంగారు థ్రోన్, బంగారు దారాలతో కూడిన దుస్తులు, హెలికాప్టర్ వంటి విలాసవంతమైన జీవనశైలితో వార్తల్లో నిలిచారు.
ప్రస్తుత స్థితి
తీర్పు తర్వాత, గాలి జనార్ధన రెడ్డి మరియు ఇతర నిందితులను సీబీఐ కస్టడీలోకి తీసుకుంది. వారు అప్పీల్ చేసే అవకాశం ఉంది, కానీ ఈ విషయంపై కోర్టు ఇంకా స్పష్టత ఇవ్వలేదు.
ఈ కేసు భారతదేశంలో అక్రమ మైనింగ్ మరియు అవినీతిపై పోరాటంలో ఒక మైలురాయిగా పరిగణించబడుతోంది.