భారత వైమానిక దళ (IAF) గ్రూప్ కెప్టెన్ శుభాంశు శుక్లా ఆక్సియం-4 (Ax-4) మిషన్‌లో భాగంగా జూన్ 25, 2025న అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రం (ISS)కు చేరుకోవడానికి స్పేస్‌ఎక్స్ ఫాల్కన్-9 రాకెట్‌పై డ్రాగన్ వ్యోమనౌకలో బయలుదేరారు. ఈ చారిత్రక మిషన్ భారతదేశం కోసం ఒక మైలురాయి, ఎందుకంటే శుభాంశు శుక్లా ISSకు వెళ్లిన మొదటి భారతీయ వ్యోమగామిగా, 1984లో సోవియట్ సోయుజ్ మిషన్‌లో రాకేష్ శర్మ తర్వాత రెండవ భారతీయంగా అంతరిక్షంలోకి వెళ్లారు.
మిషన్ వివరాలు:
ప్రయోగ తేదీ: జూన్ 25, 2025, మధ్యాహ్నం 12:01 గంటలకు (IST), ఫ్లోరిడాలోని నాసా కెన్నెడీ స్పేస్ సెంటర్ నుంచి.
వ్యోమనౌక: స్పేస్‌ఎక్స్ డ్రాగన్, ఫాల్కన్-9 రాకెట్‌పై ప్రయోగించబడింది.
మిషన్ వ్యవధి: ISSలో 14 రోజుల వరకు, శాస్త్రీయ ప్రయోగాలు, విద్యా ఔట్‌రీచ్, మరియు వాణిజ్య కార్యకలాపాల కోసం.
సిబ్బంది:
కమాండర్: పెగ్గీ విట్సన్ (మాజీ నాసా వ్యోమగామి, USA)
పైలట్: శుభాంశు శుక్లా (భారతదేశం)
మిషన్ స్పెషలిస్ట్‌లు: స్లావోస్జ్ ఉజ్నాన్స్కీ-విస్నియేవ్స్కీ (పోలాండ్, ESA), టిబోర్ కపు (హంగరీ).
బ్యాకప్ వ్యోమగామి: గ్రూప్ కెప్టెన్ ప్రశాంత్ బాలకృష్ణన్ నాయర్ (ISRO, భారతదేశం).
శుభాంశు శుక్లా గురించి:
జననం: అక్టోబర్ 10, 1985, లక్నో, ఉత్తరప్రదేశ్, భారతదేశం.
విద్య:
సిటీ మాంటిస్సోరీ స్కూల్, లక్నోలో పాఠశాల విద్య.
2005లో నేషనల్ డిఫెన్స్ అకాడమీ (NDA) నుంచి కంప్యూటర్ సైన్స్‌లో బ్యాచిలర్ ఆఫ్ సైన్స్ డిగ్రీ.
బెంగళూరులోని ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ (IISc) నుంచి ఏరోస్పేస్ ఇంజనీరింగ్‌లో మాస్టర్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ.
వృత్తి:
2006లో IAF ఫైటర్ స్ట్రీమ్‌లో కమిషన్ పొందారు.
సు-30 MKI, మిగ్-21, మిగ్-29, జాగ్వార్, హాక్, డోర్నియర్, మరియు ఆన్-32 వంటి విమానాలలో 2,000 గంటల ఫ్లైట్ అనుభవంతో టెస్ట్ పైలట్ మరియు ఫైటర్ కాంబాట్ లీడర్.
2019లో వింగ్ కమాండర్‌గా, 2024లో గ్రూప్ కెప్టెన్‌గా పదోన్నతి.
వ్యోమగామి శిక్షణ:
2019లో ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఏరోస్పేస్ మెడిసిన్ (IAM) ద్వారా గగన్‌యాన్ మిషన్ కోసం ఎంపిక.
2020-2021లో రష్యాలోని యూరి గగారిన్ కాస్మోనాట్ ట్రైనింగ్ సెంటర్‌లో బేసిక్ శిక్షణ.
బెంగళూరులోని ఆస్ట్రోనాట్ ట్రైనింగ్ ఫెసిలిటీలో అధునాతన శిక్షణ, NASA జాన్సన్ స్పేస్ సెంటర్‌లో Ax-4 కోసం శిక్షణ.
ఆక్సియం-4 మిషన్ లక్ష్యాలు:
శాస్త్రీయ ప్రయోగాలు: 31 దేశాల తరపున 60 మైక్రోగ్రావిటీ ప్రయోగాలు, వీటిలో భారతదేశం నుంచి 7 ప్రయోగాలు:
మైక్రోగ్రావిటీలో మొలకెత్తే ప్రయోగాలు (మెంతులు, ముంగ్ దాల్).
మైక్రోఆల్గే మరియు సైనోబాక్టీరియా యొక్క పెరుగుదల, జీవక్రియ, మరియు జన్యుశాస్త్రం.
స్కెలిటల్ మస్కిల్ డిస్‌ఫంక్షన్ మరియు థెరపీల అధ్యయనం.
అంతరిక్షంలో మానవ-కంప్యూటర్ ఇంటరాక్షన్‌లు మరియు టార్డిగ్రేడ్స్ రెసిలియెన్స్.
భారతదేశం కోసం ప్రాముఖ్యత:
శుక్లా ఈ మిషన్‌లో సేకరించిన అనుభవం 2026-2027లో గగన్‌యాన్ మిషన్‌కు కీలకం.
భారతదేశం, నాసా, స్పేస్‌ఎక్స్, మరియు ఆక్సియం స్పేస్ మధ్య సహకారం భారత అంతరిక్ష కార్యక్రమాన్ని బలోపేతం చేస్తుంది.
ఈ మిషన్ కోసం భారతదేశం రూ. 550 కోట్లు (సుమారు $60 మిలియన్) పెట్టుబడి పెట్టింది.
శుక్లా సందేశం:
ప్రయోగానికి ముందు, శుక్లా Xలో ఇలా రాశారు: “41 సంవత్సరాల తర్వాత, భారత జాతీయ పతాకం మరోసారి అంతరిక్షంలో ఎగురుతుంది. జై హింద్!”
అతను తన భార్య కామ్నా మిశ్రాకు భావోద్వేగ సందేశంలో, “నీవు లేకుండా ఇది సాధ్యం కాదు, నీవు నా ప్రయాణంలో అతి ముఖ్యమైన భాగం” అని రాశారు.
శుక్లా తనతో మామిడి నెక్టార్, క్యారెట్ హల్వా, ముంగ్ దాల్ హల్వా వంటి భారతీయ ఆహార పదార్థాలను తీసుకెళ్లి, తోటి వ్యోమగాములతో పంచుకోవాలని ప్లాన్ చేశారు.
ఆసక్తికర విషయాలు:
శుక్లా తన స్వస్థలమైన లక్నోలో పోస్టర్లతో సత్కరించబడ్డారు, అతని కుటుంబం (తల్లి ఆశా శుక్లా, తండ్రి శంభు దయాళ్ శుక్లా, భార్య కామ్నా మిశ్రా, మరియు కుమారుడు) ఈ చారిత్రక క్షణంలో గర్వపడుతున్నారు. అతను తన గురువు రాకేష్ శర్మ కోసం ఒక రహస్య స్మారక చిహ్నాన్ని ISSకు తీసుకెళ్లి, తిరిగి వచ్చిన తర్వాత అందజేయాలని ప్లాన్ చేశారు.
మిషన్‌లో ఆలస్యం జరిగింది, ఎందుకంటే ఫాల్కన్-9 రాకెట్‌లో లిక్విడ్ ఆక్సిజన్ లీక్ సమస్యను ISRO గుర్తించి, స్పేస్‌ఎక్స్ సరిచేసే వరకు ఒత్తిడి చేసింది.
మిషన్ స్థితి:
ప్రయోగం: జూన్ 25, 2025న విజయవంతంగా ప్రారంభమైంది.
డాకింగ్: ISSతో జూన్ 26, 2025 సాయంత్రం 4:30 గంటలకు (IST) డాక్ చేయడానికి షెడ్యూల్ చేయబడింది.
ఈ మిషన్ భారతదేశం, పోలాండ్, హంగరీ కోసం 40 సంవత్సరాల తర్వాత మానవ అంతరిక్ష యాత్రలో తిరిగి ప్రవేశించడాన్ని సూచిస్తుంది.
ఈ మిషన్ భారతదేశం యొక్క అంతరిక్ష ఆకాంక్షలను, ముఖ్యంగా గగన్‌యాన్ మిషన్‌కు సన్నాహకంగా, ఒక కొత్త ఎత్తుకు తీసుకెళ్తుంది. శుభాంశు శుక్లా యొక్క ఈ ప్రయాణం 1.4 బిలియన్ భారతీయుల కలలను అంతరిక్షంలోకి తీసుకెళ్లిందని ఆయనే స్వయంగా చెప్పారు.
