భారత్-బ్రిటన్ మధ్య స్వేచ్ఛా వాణిజ్య ఒప్పందం

భారత్-యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ (యూకే) మధ్య స్వేచ్ఛా వాణిజ్య ఒప్పందం (FTA) మే 6, 2025న విజయవంతంగా ముగిసినట్లు భారత ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ, యూకే ప్రధానమంత్రి Keir Starmer తో ఫోన్లో మాట్లాడిన అనంతరం ప్రకటించారు. బ్రిటన్ తో స్వేచ్ఛా వాణిజ్య ఒప్పందంతో పాటు సామాజిక భద్రతా ఒప్పందం ఖరారైనట్లు తెలిపారు. ఈ స్వేచ్ఛా వాణిజ్య ఒప్పందం రెండు దేశాల మధ్య ద్వైపాక్షిక వాణిజ్యం, పెట్టుబడులను గణనీయంగా పెంచే లక్ష్యంతో, Brexit తర్వాత UK కుదుర్చుకున్న అత్యంత ముఖ్యమైన వాణిజ్య ఒప్పందాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతోంది. ఈ ఒప్పందం యొక్క ముఖ్య అంశాలు, ప్రయోజనాలు, సవాళ్లు మరియు ఇతర వివరాలు ఇలా వున్నాయి.

ఒప్పందం నేపథ్యం
ప్రారంభం: 2021 మేలో, అప్పటి UK ప్రధానమంత్రి Boris Johnson, భారత ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ “Enhance Trade Partnership” ద్వారా వాణిజ్య సహకారాన్ని బలోపేతం చేయాలని నిర్ణయించారు, FTA వైపు మొదటి అడుగుగా దీనిని పరిగణించారు.

చర్చలు: 2022 జనవరిలో చర్చలు ప్రారంభమయ్యాయి, 14 రౌండ్ల చర్చల తర్వాత 2025 మే 6న ఒప్పందం కుదిరింది. చర్చలు గతంలో రాజకీయ అస్థిరతలు, ఎన్నికలు, వీసా, సోషల్ సెక్యూరిటీ, టారిఫ్‌లపై విభేదాల కారణంగా ఆలస్యమయ్యాయి.

ప్రకటన: మోదీ ఈ ఒప్పందాన్ని “చారిత్రాత్మక మైలురాయి”గా అభివర్ణించారు, ఇది రెండు దేశాల మధ్య సమగ్ర వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యాన్ని బలోపేతం చేస్తుందని పేర్కొన్నారు.

ఒప్పందం యొక్క ముఖ్య అంశాలు

వాణిజ్య లక్ష్యాలు:
2040 నాటికి ద్వైపాక్షిక వాణిజ్యాన్ని £25.5 బిలియన్లు (సుమారు ₹2.6 లక్షల కోట్లు)కు పెంచడం.
యూకే జీడీపీని £4.8 బిలియన్లు, వేతనాలను £2.2 బిలియన్లు పెంచడం.
భారతదేశంలో 6,00,000 ఉద్యోగాలను సమర్థించే పెట్టుబడులను ప్రోత్సహించడం.
టారిఫ్ తగ్గింపులు:
యూకే ఎగుమతులు:
బ్రిటిష్ విస్కీ, జిన్‌పై భారతదేశం విధించే 150% టారిఫ్‌ను 75%కి, 10 సంవత్సరాల్లో 40%కి తగ్గించడం.
బ్రిటిష్ కార్లపై 100% టారిఫ్‌ను 10%కి తగ్గించడం, కోటాలతో.
భారత ఎగుమతులు:
$6.1 బిలియన్ విలువైన టెక్స్‌టైల్స్, దుస్తులు, ఫుట్‌వేర్, కార్లు, సముద్ర ఉత్పత్తులు, ద్రాక్ష, మామిడీలపై టారిఫ్ తగ్గింపులు.

సోషల్ సెక్యూరిటీ:
డబుల్ కాంట్రిబ్యూషన్ కన్వెన్షన్: భారతీయ కార్మికులు యూకేలో తాత్కాలికంగా (3 సంవత్సరాలు) నివసించే సమయంలో నేషనల్ ఇన్సూరెన్స్ చెల్లింపుల నుండి మినహాయింపు పొందుతారు. బ్రిటిష్ కార్మికులకు భారతదేశంలో కూడా ఇది వర్తిస్తుంది.

వీసా సౌలభ్యం:
భారతీయ విద్యార్థులు, నిపుణుల కోసం వీసా ప్రక్రియను సులభతరం చేయడం, అయితే ఇమ్మిగ్రేషన్ విధానంలో మార్పులు లేవని యూకే స్పష్టం చేసింది.
భారతదేశం ఇమ్మిగ్రేషన్‌ను చర్చల్లో భాగం చేయలేదని వాణిజ్య మంత్రి పియూష్ గోయల్ పేర్కొన్నారు, కానీ వ్యాపార సౌలభ్యం (మొబిలిటీ) ఒక అంశంగా ఉంది.
సేవలు, పెట్టుబడులు:
భారత ఐటీ, విద్య, ఆరోగ్య రంగాలకు యూకేలో మార్కెట్ యాక్సెస్.
యూకే ఆర్థిక సేవలు, టెలికమ్యూనికేషన్స్, న్యాయ సేవలకు భారతదేశంలో అవకాశాలు.
ద్వైపాక్షిక పెట్టుబడి ఒప్పందం (BIT) ద్వారా ఆర్థిక సేవల రంగంలో యూకేకు రక్షణ.
ఇతర అంశాలు:
యాంటీ-కరప్షన్, జెండర్ సమానత్వం, పర్యావరణం, కార్మిక ప్రమాణాలపై అధ్యాయాలు.
యూకే యొక్క కార్బన్ బోర్డర్ అడ్జస్ట్‌మెంట్ మెకానిజం (CBAM) నుండి భారతదేశానికి మినహాయింపు లేదు. కానీ ఈ విషయంపై చర్చలు కొనసాగుతున్నాయి.
ప్రయోజనాలు
భారతదేశానికి: టెక్స్‌టైల్స్, దుస్తులు, ఆహార ఉత్పత్తుల ఎగుమతులకు మెరుగైన మార్కెట్ యాక్సెస్. ఐటీ, ఆరోగ్య, విద్య రంగాల్లో అవకాశాలు.
విద్యార్థులు, నిపుణులకు సులభమైన వీసా ప్రక్రియ. యూకే నుండి పెట్టుబడులు, సాంకేతిక బదిలీ.

యూకేకి: విస్కీ, కార్లు, ఫార్మాస్యూటికల్స్ ఎగుమతులకు తక్కువ టారిఫ్‌లు.
ఆర్థిక సేవలు, టెలికమ్, న్యాయ సేవలకు భారత మార్కెట్‌లో ప్రవేశం.
అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ విధించిన టారిఫ్‌ల ప్రభావాన్ని తగ్గించడం.

రెండు దేశాలకూ: £41 బిలియన్ల వాణిజ్య సంబంధాన్ని మరింత బలోపేతం చేయడం.
సాంకేతికత, ఆరోగ్య, విద్య రంగాల్లో సహకారం.

సవాళ్లు
టారిఫ్ వివాదాలు: విస్కీ, కార్లు, ఫార్మాస్యూటికల్స్‌పై టారిఫ్‌లు చర్చలలో అడ్డంకిగా ఉన్నాయి.

CBAM: భారతదేశం యూకే యొక్క కార్బన్ టాక్స్ నుండి మినహాయింపు కోరింది, కానీ ఒప్పందంలో ఇది చేర్చబడలేదు.

వ్యవసాయ ఆందోళనలు: UK యొక్క National Farmers Union (NFU) భారత ఉత్పత్తుల (షుగర్, గుడ్లు)పై అధిక సబ్సిడీలను విమర్శించింది, ఇది బ్రిటిష్ రైతులను దెబ్బతీస్తుందని పేర్కొంది.

పురుగుమందులు: యూకేలో నిషేధించబడిన పురుగుమందులను భారతదేశం ఉపయోగిస్తుందని పెస్టిసైడ్ యాక్షన్ నెట్‌వర్క్ హెచ్చరించింది, ఇది ఆహార భద్రతపై ప్రభావం చూపవచ్చు.

రాజకీయ సున్నితత్వం: రెండు దేశాలలో ఎన్నికలు, ఇమ్మిగ్రేషన్ గురించిన ఆందోళనలు చర్చలను జాప్యం చేశాయి.

ప్రస్తుత స్థితి
ఒప్పందం 26 అధ్యాయాలను కవర్ చేస్తుంది, వీటిలో వస్తువులు, సేవలు, పెట్టుబడులు, మేధో సంపత్తి హక్కులు ఉన్నాయి. 25 అధ్యాయాలు ఏప్రిల్ 2025 నాటికి ముగిశాయి, మిగిలినవి మే 6న పూర్తయ్యాయి.

మోదీ, Starmer త్వరలో సమావేశమై ఒప్పందంపై సంతకం చేయనున్నారు. ఈ ఒప్పందం అమలులోకి రావడానికి రెండు దేశాల పార్లమెంటుల ఆమోదం అవసరం.
యూకే వాణిజ్య కార్యదర్శి Jonathan Reynalds, భారత వాణిజ్య మంత్రి పియూష్ గోయల్ ఈ ఒప్పందాన్ని “పరస్పర ప్రయోజనకరమైనది”గా అభివర్ణించారు.

సోషల్ మీడియా ప్రతిస్పందన
Xలోని పోస్టులు ఈ ఒప్పందాన్ని స్వాగతించాయి, ఇది వాణిజ్యాన్ని మూడు రెట్లు పెంచగలదని, ఆస్ట్రేలియా, UAEతో FTAల తర్వాత వాణిజ్యం గణనీయంగా పెరిగినట్లు పేర్కొన్నాయి. పియూష్ గోయల్ ఈ ఒప్పందం ఉద్యోగాలు, వృద్ధిని అన్‌లాక్ చేస్తుందని Xలో పోస్ట్ చేశారు.

ముందుకు వెళ్లే మార్గం
ఈ FTA భారతదేశం యొక్క $1 ట్రిలియన్ ఎగుమతి లక్ష్యానికి (FY30 నాటికి) దోహదపడుతుందని అంచనా. యూకే, EU, USతో FTAలపై దృష్టి సారించడం ద్వారా భారతదేశం తన వాణిజ్య సంబంధాలను వైవిధ్యపరుస్తోంది.

యూకే ఈ ఒప్పందాన్ని ఆర్థిక వృద్ధి, ఉద్యోగాల కల్పనకు కీలకమైనదిగా చూస్తోంది, ముఖ్యంగా ట్రంప్ టారిఫ్‌ల నేపథ్యంలో. రెండు దేశాలు శక్తి, భద్రత, విద్య, సాంకేతికత, వాతావరణ మార్పులలో వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యాన్ని కూడా లక్ష్యంగా చేసుకున్నాయి.